Urineweginfecties zijn de meest voorkomende reden voor het voorschrijven van antibiotica door huisartsen. De NHG-standaard Urineweginfecties raadt het verrichten van urineonderzoek aan bij een klinisch vermoeden van een urineweginfectie. In de praktijk zien we echter dat urineonderzoek regelmatig onnodig wordt ingezet. Bijvoorbeeld bij patiënten met vaginale, buik- of mictieklachten die atypisch zijn voor een urineweginfectie. Of bij patiënten met een verblijfskatheter, of kwetsbare ouderen met aspecifieke klachten zoals verwardheid en malaise.
De rol van de doktersassistent
De doktersassistent speelt hierin een belangrijke rol. Zij is vaak degene die de patiënt vraagt urine in te leveren. Een afwijkende uitslag leidt vervolgens gemakkelijk tot het voorschrijven van antibiotica, terwijl de diagnose urineweginfectie niet altijd klopt.
Een afwijkende urine of urineweginfectie?
Een afwijkende urine is niet hetzelfde als een urineweginfectie. De aanwezigheid van bacteriën in de urine zonder dat deze klachten veroorzaken (asymptomatische bacteriurie) komt - zeker bij ouderen - veel voor en behoeft geen behandeling, maar zal wel leiden tot een afwijkend urineonderzoek.
FTO Urineweginfecties
Wist je dat een positieve nitriet niet bewijzend is voor het bestaan van een urineweginfectie? 20-50% van de ouderen heeft asymptomatische bacteriurie. Bij deze groep zal een urinestick positief zijn, zonder dat er daadwerkelijk sprake is van een urineweginfectie. Bij veel huisartsen is dit fenomeen nog onbekend. Dat leidt tot overbehandeling met antibiotica, en missen van de daadwerkelijke diagnose.
Doe mee aan een geheel verzorgd FTO over urineweginfecties in je eigen praktijk.
In dit FTO wordt duidelijk hoe je onderscheid kunt maken tussen een urineweginfectie en asymptomatische bacteriurie. Je krijgt tips over aanpassingen in je praktijkorganisatie om hier beter mee om te gaan. En wat doe je bij patiënten met een katheter, of recidiverende urineweginfecties?
We kijken ook naar voorschrijfcijfers. Mogelijk heb je eerder meegedaan aan ons FTO Juist gebruik van antibiotica. Dezelfde voorschrijfcijfers die daar werden besproken, worden opnieuw bekeken. Zo kun je zien of je voorschrijfgedrag inmiddels is veranderd!
Aanmelden
Je kunt je aanmelden als je een eigen FTO-groep hebt in de provincie Utrecht. Mail naar huisartsen@amrzorgnetwerkutrecht.nl
Nascholing voor doktersassistenten
Door doktersassistenten beter op te leiden in het stellen van de juiste indicatie voor urineonderzoek, kunnen we het aantal onterechte diagnoses urineweginfectie terugdringen. Het zorgnetwerk heeft daarom in samenwerking met het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) een e-learning ontwikkeld voor doktersassistenten en praktijkondersteuners huisartsenzorg (POH). Na afronding van de e-learning weten deelnemers:
- dat het stellen van de diagnose urineweginfectie begint met een passend klachtenpatroon
- welke klachten passen bij een urineweginfectie
- wat asymptomatische bacteriurie is
- welke stappen je doorloopt bij het stellen van de diagnose urineweginfectie
- welke aandachtspunten er zijn bij specifieke doelgroepen
De nascholing is geaccrediteerd door NVDA/KABIZ en NVvPO voor 2 punten. De e-learning is gratis te maken. Als je de eindtoets wil maken en accreditatiepunten wilt ontvangen dan wordt daarvoor €7,95 (incl. BTW) administratiekosten in rekening gebracht.
Download de flyer over deze nascholing of ga direct naar de website van het IVM om de e-learning te maken.
Nascholing voor huisartsen
Voor huisartsen is er bij het NHG een nascholing beschikbaar over dit onderwerp: "Urineweginfecties, antibioticaresistentie en bijzonder resistente micro-organismen". Na afronding van deze e-learning weten deelnemers:
- welk beleid te voeren bij gezonde, niet-zwangere vrouwen met een cystitis
- hoe overbehandeling bij urineweginfecties te voorkomen
- hoe na een kweekuitslag en gevoeligheid voor het eerstekeusantibioticum de juiste vervolgstap te nemen
- wat de mechanismen zijn achter het ontstaan van resistentie tegen antibiotica
- hoe BRMO-dragerschap te registreren en de behandeling te vervolgen
NHG-leden kunnen deze nascholing gratis volgen.
Ga naar de website van het NHG voor meer informatie en deelname.