Antibioticaresistentie is wereldwijd een belangrijk probleem dat gestaag toeneemt. Nederland bevindt zich in een relatief gunstige situatie door een actief bestrijdingsbeleid van resistente micro-organismen en een terughoudend gebruik van antibiotica binnen de gezondheidszorg. Nationale surveillance, het doorlopend verzamelen en analyseren van gegevens over resistente bacteriën, laat zien dat dragerschap van meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) en vancomycine resistente enterokokken (VRE) stabiel is in Nederland. Er wordt echter een toename gezien van extended-spectrum beta-lactamase (ESBL) producerende Enterobacteriaceae en carbapenemase producerende Enterobacteriaceae(CPE).
Regionale surveillance
Op basis van landelijke surveillance is het niet mogelijk om regionale transmissieketens goed in kaart te brengen. Zorginstellingen doen aan surveillance en bestrijding maar kijken daarbij vooral binnen de individuele instelling. Hierdoor is er onvoldoende zicht op transmissie tussen zorginstellingen, en de aanwezigheid van resistente micro-organismen buiten zorginstellingen, om adequaat te handelen en verdere verspreiding te voorkomen. Hier kan regionale surveillance een rol in spelen.
Zicht op epidemiologie en transmissie van BRMO’s
De doelstelling van het project “Regionaal BRMO typeringslab” is om zicht te krijgen op de epidemiologie en transmissie van BRMO’s in de regio Utrecht. Hiervoor gaan de GGD regio Utrecht en de medisch microbiologische laboratoria van het UMC Utrecht, het St. Antonius Ziekenhuis, het Diakonessenhuis, het Meander MC, en van Saltro/Unilabs samenwerken. Er wordt een regionaal systeem opgezet dat routinematig BRMO’s uit de regio gaat typeren met behulp van een moleculaire techniek met een zeer hoge resolutie (whole genome sequencing, WGS). Hiermee wordt de genetische informatie van bacteriën in beeld gebracht waardoor bekeken kan worden of ze aan elkaar verwant zijn. Bij aanwezigheid van dezelfde bacterie bij verschillende personen is er sprake geweest van transmissie, bijvoorbeeld via de patiënt of zorgverlener.
Op het moment dat clusters aangetoond worden zal epidemiologisch onderzoek naar mogelijke transmissieroutes verricht worden. Inzicht in hoe BRMO zich verspreiden binnen onze regio kan helpen om daar gerichte maatregelen tegen te nemen.
Dataverzameling
In 2024 is dataverzameling gestart in de vier ziekenhuizen. Daar worden alle ESBL en CPE Klebsiella species en Enterobacter species bewaard om binnen het project getest te worden. De verwachting is dat Saltro/Unilabs, die met name laboratoriumonderzoeken uitvoeren voor huisartsen, uiterlijk begin 2025 zal volgen. Het uitvoeren van de WGS-testen zal in de tweede helft van 2024 opgestart worden in het UMC Utrecht en het St. Antonius Ziekenhuis. Tegelijkertijd wordt er binnen het project gewerkt aan het opzetten van een infrastructuur voor het delen van data zodat de testresultaten ook in de praktijk gebruikt kunnen gaan worden.
Contactgegevens
Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met projectcoördinator Florine Frakking (arts-microbioloog, UMC Utrecht) via info@amrzorgnetwerkutrecht.nl.